Vảy Phấn Hồng

Vảy phấn hồng (Gibert) là bệnh lý ngoài da thường gặp ở mọi đối tượng, dễ bị nhầm lẫn với bệnh viêm da, nấm da, vảy nến da đầu hay giang mai. Dù không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng nhưng sẽ khiến chất lượng cuộc sống bị suy giảm. Do vậy bạn nên tìm hiểu nguyên nhân, nắm rõ các triệu chứng cụ thể để xác định chính xác bệnh tình của mình. Đồng thời, nên lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp để kiểm soát bệnh, đẩy lùi các triệu chứng, tránh gây hại cho sức khỏe và tác động tiêu cực đến cuộc sống hàng ngày. 

Vảy phấn hồng hay vảy nến hồng, có tên tiếng Anh là Gibert, một bệnh ngoài da lành tính có thể xuất hiện ở mọi đối tượng, phổ biến nhất là những người trong độ tuổi 10 - 35.

Bệnh lý này đặc trưng bởi những đốm ban màu hồng, hình tròn hoặc bầu dục, kích thước từ 2,5 – 5cm, gây tổn thương ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, đặc biệt là tay, bụng, ngực, lưng, mặt, đùi.

Các chuyên gia cho biết, thông thường, vảy phấn hồng có thể tự khỏi sau khoảng 3 - 8 tuần không để lại sẹo, nếu bệnh nặng có thể kéo dài lâu hơn, tuy nhiên bạn cũng không nên chủ quan, phải tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng cụ thể của bệnh để có biện pháp điều trị phù hợp.

Nguyên nhân

Hiện tại, với vảy phấn hồng Gibert, các chuyên gia vẫn chưa xác định được rõ căn sinh bệnh học của nó. Tuy nhiên theo một số tài liệu nghiên cứu, tình trạng này khởi phát chủ yếu do chủng virus Herpes, cụ thể là HHP6 và HHP7. Các loại virus này sẽ tác động vào tế bào TCD4 trong máu, từ đó gây ra những biến đổi phức tạp và làm khởi phát vảy phấn hồng.

Bệnh vảy hồng xảy ra vào các mùa khác nhau trong năm, đặc biệt nhất là mùa đông xuân, thường khu trú ở một số khu vực nhất định hoặc có tính chất tập thể. Khi quan sát, những tổn thương của vảy phấn hồng tiến triển rất giống với bệnh phát ban do virus gây ra.

Ngoài tác nhân chính là virus Herpes, người ta còn tìm thấy một số yếu tố tăng nguy cơ bệnh khởi phát như:

• Sử dụng các loại thuốc Terbinafin, Ketotifen, Griseofulvin, Isotretinoin, Metronidazol, Omeprazol,.... trong thời gian dài.
• Mặc quần áo mới, quần áo bẩn hoặc đồ đã cất đi một thời gian nhưng không giặt kỹ.
• Đối tượng bị bệnh viêm da cơ địa, hen phế quản có nguy cơ cao mắc bệnh.

Triệu chứng của bệnh

Vảy nến hồng Gibert thường không có biểu hiện rõ ràng ở giai đoạn đầu, do đó người bệnh khó có thể phát hiện hoặc dễ bị nhầm lẫn với một số bệnh da liễu mãn tính khác. Để có thể biết được chính xác mình có bị bệnh vảy nến phấn hồng hay không, bạn nên dựa vào những triệu chứng điển hình như:

• Ban đầu, người bệnh sẽ thấy tại một số vị trí trên cơ thể xuất hiện đốm ban màu hồng, hình tròn hoặc bầu dục có giới hạn rõ ràng, kích thước từ 2,5 - 5cm.
• Những đốm ban này có bờ xung quanh màu hồng tươi, ở giữa nhạt màu hơn, da hơi nhăn nheo, giữa 2 vùng có 1 lớp vảy da, chúng có thể tập trung thành cụm hoặc phân tán đơn lẻ.

• Trong khoảng 5 - 20 ngày tiếp theo, đốm ban này có hình dạng giống huy hiệu, kích thước nhỏ, nổi cao hơn so với bề mặt da và thường sắp xếp theo nếp căng da, tạo hình giống cây thông.
• Tại vùng da bị tổn thương, người bệnh có cảm giác ngứa ngáy vô cùng khó chịu.
• Một số trường hợp có biểu hiện sốt, kèm theo đó là cảm giác đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, đau cơ, ăn không ngon.

Những triệu chứng của vảy phấn hồng rất giống một số bệnh như vảy nến đồng tiền, nấm da, viêm da tiết bã, nổi mề đay, vảy nến thể giọt. Thông thường bệnh kéo dài từ 3 – 8 tuần có thể tự khỏi, một số trường hợp kéo dài lâu hơn. Để kiểm soát bệnh tốt nhất, người bệnh cần nhanh chóng tìm gặp bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám, xét nghiệm, chẩn đoán chính xác cũng như nhận phác đồ điều trị phù hợp.

Bệnh vảy nến hồng có nguy hiểm không hoặc bệnh vảy nến hồng có lây không là thắc mắc của rất nhiều người. Các chuyên gia da liễu cho biết, đây là bệnh lý lành tính, không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng như một số bệnh da liễu khác. Đặc biệt cho đến thời điểm hiện tại chưa ghi nhận bất kỳ trường hợp nào lây nhiễm qua tiếp xúc thông thường, do đó bạn hoàn toàn có thể yên tâm khi tiếp xúc với người bệnh.

Tuy nhiên vảy phấn hồng thường gây ngứa, nếu bạn cào gãi, chà xát mạnh vào vùng da bị bệnh sẽ tăng nguy cơ chàm hóa hoặc bội nhiễm da, lúc này cần hết sức cẩn thận. Thêm vào đó, những trường hợp bị vảy nến hồng trong giai đoạn thai kỳ có thể tăng nguy cơ sinh non hoặc sảy thai, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của mẹ và sự phát triển của thai nhi. Do vậy khi phát hiện các triệu chứng bất thường ở giai đoạn thai kỳ, tốt nhất bạn nên thăm khám để bác sĩ chẩn đoán và có hướng điều trị hiệu quả, an toàn.

Để có thể khẳng định người bệnh có đang bị vảy nến hồng hay không, nguyên nhân gây bệnh cụ thể là gì, mức độ bệnh tiến triển như thế nào, bác sĩ cần tiến hành chẩn đoán. Cách chẩn đoán vảy phấn hồng Gibert thường là thăm khám lâm sàng hoặc thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu nếu cần thiết. Cụ thể như sau:

Chẩn đoán xác định

Thông thường, để biết được nguyên nhân và tình trạng bệnh vảy phấn hồng, bác sĩ sẽ dựa vào những đặc điểm lâm sàng thông qua quan sát những tổn thương trên da, kết hợp quan sát tổn thương thứ phát và triệu chứng toàn trạng.

Đặc biệt, bệnh nhân sẽ được chỉ định thực hiện một số xét nghiệm lâm sàng nếu cần thiết:

• Xét nghiệm tìm nấm âm tính với vảy phấn hồng Gibert.
• Xét nghiệm hóa mô miễn dịch và tế bào dương tính với TCD4.
• Xét nghiệm phân tích các mô bệnh học không đặc hiệu, có xuất hiện thâm nhiễm ở tế bào viêm tại nhú bì.
• Xét nghiệm sinh hóa không thấy bất thường.

Có thể bạn quan tâm: Vảy Nến Móng Tay Là Bệnh Gì? Nguyên Nhân, Cách Chữa Tốt Nhất

Chẩn đoán phân biệt

Ở một số trường hợp cần chẩn đoán phân biệt để bác sĩ phân biệt vảy phấn hồng với một số bệnh lý khác:

• Vảy nến thể giọt: Bệnh lý này được đặc trưng bởi các nốt sần nhỏ, kích thước từ 1 - 2mm, màu đỏ sẫm. Khi tổn thương xẹp đi, trên bề mặt da sẽ có vảy nâu giống vảy nến.
• Viêm da đầu: Xuất hiện các dát đỏ ở da đầu, đặc biệt là khu vực trước xương ức, rãnh mũi má, vùng liên bả vai. Bệnh lý này hình thành phổ biến vào mùa đông, các tổn thương thường bị bong vảy phấn.
• Nấm da: Đặc trưng là các nốt mụn nước mọc thành từng đám, gây ngứa nhiều và khi xét nghiệm tìm nấm cho kết quả âm tính.
• Bệnh giang mai giai đoạn 2: Bệnh lý này có tổn thương dạng đào ban, không gây ngứa, tuy nhiên cơ thể người bệnh sẽ có nốt sẩn hoặc mảng niêm mạc, thậm chí là hạch toàn thân. Khi thực hiện xét nghiệm phản ứng huyết thanh sẽ cho kết quả dương tính với xoắn khuẩn giang mai.

Vảy nến hồng dù không nguy hiểm đến tính mạng và ít ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể, tuy nhiên bạn không nên chủ quan, cần tìm cách điều trị tận gốc để ngăn ngừa những biến chứng có thể xảy ra. Hiện nay có rất nhiều cách chữa bệnh vảy phấn hồng Gibert như dùng mẹo dân gian, thuốc Tây y hay liệu pháp ánh sáng. Tùy từng mức độ bệnh khác nhau, hiệu quả của các phương pháp này cũng khác nhau.

Mẹo dân gian

Mẹo dân gian với các nguyên liệu tự nhiên sẵn có sẽ giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh nhanh chóng, hỗ trợ đẩy nhanh quá trình phục hồi tổn thương, ngăn ngừa thâm sạm sau khi bị bệnh. Đặc biệt phương pháp này được đánh giá là khá an toàn, không gây tác dụng phụ.

Dùng nha đam

Bệnh vảy nến phấn hồng gây tổn thương bên ngoài da, kèm theo đó là cảm giác ngứa ngáy khó chịu. Trong khi đó nha đam có thể làm dịu kích ứng, giúp mềm da, giảm ngứa nhanh chóng. Đặc biệt nguyên liệu này còn chứa nhiều nước, vitamin, chất chống oxy hóa tốt cho da.

Cách thực hiện:

• Bạn chuẩn bị 1 nhánh nha đam tươi, gọt bỏ vỏ, rửa thật sạch để loại bỏ nhựa mủ.
• Dùng thìa để cạo phần gel trong suốt và thoa trực tiếp lên khu vực bị vảy phấn hồng, chú ý vệ sinh da sạch trước khi thoa.
• Giữ gel trên da khoảng 20 phút rồi rửa lại với nước sạch, thực hiện mỗi ngày 1 lần.

Bột yến mạch

Nếu chưa biết cách cải thiện bệnh vảy phấn hồng tại nhà như thế nào, bạn có thể sử dụng bột yến mạch. Nguyên liệu này có chứa hàm lượng lớn saponin với tác dụng làm sạch dịu nhẹ làn da bệnh, giảm tình trạng ngứa ngáy. Thêm vào đó, chất chống oxy hóa avenanthramides của bột yến mạch còn giúp đẩy lùi các triệu chứng khác của bệnh.

Cách thực hiện:

• Đầu tiên bạn chuẩn bị 1 bồn nước tắm có nhiệt độ ấm phù hợp.
• Cho 3 muỗng bột yến mạch vào, khuấy đều và dùng tắm như bình thường.
• Sau đó cần tắm lại với nước sạch để loại bỏ bột yến mạch còn bám dính trên cơ thể.

Lá trầu không

Vảy nến Gibert khởi phát do vi khuẩn, vi nấm, do đó tiêu diệt các tác nhân gây hại này là điều cần làm để kiểm soát tốt bệnh. Được biết, lá trầu không có chứa nhiều thành phần hoạt chất có lợi, giúp ức chế hoạt động của khuẩn hại, giảm ngứa, làm dịu da và đẩy nhanh quá trình lành thương ở vùng da bệnh.

Cách thực hiện:

• Bạn dùng 200g lá trầu không, rửa sạch, để ráo.
• Cho trầu không vào cối, thêm 1 ít muối và giã nát đến khi tạo thành hỗn hợp dạng sệt.
• Vệ sinh sạch vùng da bị vảy nến, sau đó thoa hỗn hợp này lên, cố định trong khoảng 15 phút rồi rửa lại với nước sạch, thực hiện mỗi tuần 3 lần.

Thuốc Tây y

Thuốc Tây y thường được dùng trong trường hợp người bệnh không đáp ứng được với mẹo dân gian hoặc bệnh tiến triển nặng hơn, tạo cảm giác khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt. Các loại thuốc này chỉ có thể sử dụng khi có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn, tránh tác dụng phụ.

Thông thường, với bệnh vảy phấn hồng, bệnh nhân được kê thuốc bôi tại chỗ, tác động trực tiếp bên ngoài vùng da bệnh, loại bỏ các triệu chứng, có thể kể đến như:

• Kem làm dịu hoặc mềm da.
• Kem bôi chứa corticosteroid như Hydrocortison, Betamethason, Desonide.
• Một số loại kem bôi khác như Dermovate, Daivobet, Betnovate,...

Một số trường hợp tổn thương tác động ở diện rộng hoặc không thể đáp ứng với thuốc bôi sẽ được bác sĩ chỉ định điều trị tại chỗ kết hợp một số loại thuốc như:

• Corticoid đường uống: Dùng cho bệnh vảy phấn hồng thể nặng, các tổn thương để lan rộng ra toàn thân, liều dùng 15 - 20mg/ngày.
• Thuốc Acyclovir: Sử dụng với liều lượng 800mg/lần và 4 lần/ngày, liên tục trong 1 tuần.
• Erythromycin: Liều dùng cho trẻ nhỏ là 25 - 40mg/ngày và người lớn dùng với liều 1 - 2g/ngày, liên tục trong 14 ngày.

Liệu pháp ánh sáng

Ngoài mẹo dân gian và thuốc Tây y, đối tượng bị vảy phấn hồng có thể áp dụng liệu pháp ánh sáng để đẩy lùi các triệu chứng, kiểm soát bệnh. Liệu pháp ánh sáng hay quang hóa trị liệu sẽ tác động ánh sáng tự nhiên hoặc nhân tạo ở mức vừa phải lên vị trí bị bệnh, từ đó làm mờ vết ban. Phương pháp này cho hiệu quả nhanh chóng, có thể xử lý triệt để tình trạng bệnh vảy nến.

Tuy nhiên các chuyên gia cho biết, liệu pháp ánh sáng tiềm ẩn một số tác dụng phụ, đó là khiến da thâm sạm tại một số vùng, kể cả khi tổn thương đã được chữa lành. Đặc biệt nếu sử dụng trong thời gian quá dài còn có thể tăng nguy cơ ung thư da. Do vậy bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ và cân nhắc thật kỹ trước khi thực hiện biện pháp trị vảy nến náy.

Nếu muốn đẩy nhanh quá trình điều trị bệnh, đồng thời phòng ngừa bệnh vảy phấn hồng tái phát, bạn nên lưu ý một số vấn đề dưới đây:

• Giữ cơ thể sạch sẽ, tắm gội thường xuyên, không mặc quần áo bẩn hoặc để lâu ngày.
• Chăm cấp ẩm cho làn da với các loại kem bôi, sản phẩm chuyên dụng.
• Kiểm soát tốt tâm lý, không để bản thân rơi vào tình trạng căng thẳng, stress, dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn.
• Uống đủ 2 - 2,5 lít nước mỗi ngày, đồng thời chăm tập thể dục thể thao với các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, thiền, yoga giúp nâng cao thể trạng để chống bệnh tật.

• Có thể dành 10 phút mỗi ngày để tắm nắng trong khung giờ 7 - 9h sáng, khi ánh nắng mặt trời tác động sẽ tăng cường quá trình tái tạo da, giúp bạn kiểm soát vảy nến tốt hơn.
• Chú ý đến chế độ dinh dưỡng hàng ngày, bổ sung rau xanh, trái cây, các loại củ, thực phẩm giàu vitamin, omega, protein và gia vị có tính kháng viêm. Bên cạnh đó cần hạn chế thức ăn chế biến sẵn, nhiều đường, nhiều dầu, mỡ, cay nóng, tránh xa chất kích thích.
• Sử dụng thuốc cần tuân thủ đúng theo chỉ định của bác sĩ về cách dùng, liều dùng, không tự ý mua thuốc bôi, uống khi chưa tham khảo ý kiến chuyên gia.

Vảy phấn hồng dù là bệnh ngoài da lành tính và không có khả năng lây nhiễm nhưng bạn không được chủ quan. Hãy tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng cụ thể để xác định chính xác tình trạng bệnh của bản thân. Đặc biệt cần thăm khám bác sĩ ngay khi có dấu hiệu bất thường để được tư vấn, hướng dẫn về phác đồ điều trị phù hợp, ngăn ngừa những biến chứng có thể xảy ra, đảm bảo sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống.