Vitamin K

Vitamin K đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh cấu trúc và sự đông đặc máu. Đồng thời, loại vitamin này cũng tham gia vào hoạt động trao đổi chất của xương, canxi trong hệ thống mạch máu. Do vậy, nếu tình trạng thiếu hụt vitamin K xảy ra thì máu sẽ không thể đông, dẫn tới xuất huyết, đe dọa nguy cơ tử vong cao.

Vitamin K là nhóm các vitamin hòa tan trong chất béo, chúng giống nhau về cấu trúc và tham gia trực tiếp vào quá trình điều chỉnh sự đông đặc cho máu nên rất cần thiết đối với mọi cơ thể sống. Đồng thời, loại vitamin này còn hỗ trợ hoạt động trao đổi chất của xương cũng như canxi trong hệ thống mạch máu.

Các loại vitamin K

Thực tế, có nhiều loại vitamin K khác nhau, trong đó phổ biến nhất là vitamin K1 và K2, riêng vitamin K3 có độc tính và thường chỉ được dùng làm thuốc.

• Vitamin K1: Còn được gọi là phylloquinone, thường tồn tại trong các loại thực phẩm màu xanh lá. Loại vitamin này chiếm tới hơn 75% tổng lượng vitamin K mà cơ thể cần tiêu thụ. Tuy nhiên, vitamin K1 hấp thụ khá kém, chỉ có khoảng 10% hàm lượng phylloquinone được cơ thể hấp thụ thông qua thực phẩm.
• Vitamin K2: Tiếng Anh là menaquinone, chủ yếu được tìm thấy ở động vật và các sản phẩm lên men, thực phẩm chứa chất béo, thậm chí vitamin này còn được tạo ra bởi các vi khuẩn đường ruột. Cũng chính vì vậy mà menaquinone dễ dàng lưu thông trong máu và dễ hấp thụ hơn vitamin K1.
• Vitamin K tổng hợp: Có 3 loại là K3, K4, K5. Trong đó vitamin K được xác định là có thể gây độc cho nhiều trường hợp nên không thể sử dụng tùy tiện.

Công thức hóa học, tính chất

• Công thức hóa học: C31H46O2.
• Khối lượng phân tử: 450,7 g/mol.
• Nhiệt độ sôi: 546,4 °C.
• Tính chất: Bị hòa tan trong chất béo.

Các dạng bào chế và hàm lượng

Vitamin này được bào chế dưới nhiều dạng và hàm lượng như sau:

• Viên nén 2mg, 5mg và 10mg
• Viên nang
• Dung dịch tiêm
• Kem bôi ngoài da

Theo các tài liệu y khoa, vitamin K giúp ngăn ngừa tình trạng đông máu ở trẻ sơ sinh, nguy cơ yếu xương, loại bỏ triệu chứng bệnh xơ gan mật, hỗ trợ điều trị xuất huyết do tác dụng phụ của thuốc… Trong đó, phải kể đến những lợi ích sau:

Hỗ trợ quá trình đông máu

Nhờ khả năng kích thích protein hình thành các cục máu đông, vitamin K được xem là “chiếc băng cứu thương” đặc biệt đối với mọi cơ thể sống. Quá trình đông máu với sự xuất hiện của “vitamin cầm máu” sẽ là chuỗi phản ứng sinh hóa đặc biệt, giúp cơ thể cầm máu kịp thời.

Trái lại, nếu bị thiếu hụt loại vitamin này, phản ứng hóa sinh trong cơ thể không được hoạt hóa. Khi đó, tình trạng chảy máu liên tục sẽ xảy ra và đe dọa trực tiếp đến tình mạng của cơ thể do xuất huyết quá nhiều.

Vitamin K củng cố hệ xương khớp

Không chỉ tham gia vào quá trình đông máu, loại vitamin này còn giúp tăng cường nhóm protein có tác dụng duy trì sự ổn định nồng độ canxi trong xương. Nhờ đó, vitamin K có khả năng ngăn ngừa thoái hóa, hạn chế tối đa nguy cơ mắc bệnh loãng xương.

Trong một nghiên cứu mới nhất, các nhà khoa học Mỹ đã chỉ ra lợi ích của vitamin K trong ngăn ngừa tình trạng mất xương ở các bệnh nhân. Trong đó, vitamin K2 là yếu tố giữ vai trò kích hoạt Osteocalcin nhằm lấy canxi trong máu liên kết với cấu trúc xương. Cũng chính vì vậy mà hệ xương khớp được khỏe mạnh, chắc chắn, hạn chế đáng kể bệnh lý và nguy cơ chấn thương.

Do vậy, những người có nguy cơ loãng xương cao như phụ nữ mãn kinh, mẹ sau sinh… cần quan tâm tới chế độ dinh dưỡng có đủ các loại vitamin, bao gồm cả vitamin K. Việc bổ sung loại vitamin này thông qua thực phẩm hoặc một số loại sữa sẽ giúp tăng cường sức khỏe xương khớp và giảm nguy cơ loãng xương hiệu quả.

Bảo vệ sức khỏe hệ tim mạch

Trong nhóm các loại vitamin có khả năng bị hòa tan bởi dầu, vitamin K là hợp chất mang lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe tim mạch. Không ít các nghiên cứu khoa học đã chứng minh vitamin này giúp ngăn chặn xơ vữa động mạch hiệu quả nhờ khả năng mang canxi ra khỏi mạch máu, không cho chúng có cơ hội hình thành mảng bám.

Mặt khác, vitamin K2 cũng đóng vai trò chủ chốt trong phòng chống nhồi máu cơ tim. Bởi vitamin này sẽ tham gia tối ưu hóa việc sử dụng canxi trong máu, ngăn chặn tác nhân gây hại cho hệ tim mạch. Nhờ vậy mà nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ cùng nhiều bệnh lý tim mạch khác được đẩy lùi.

Nâng cao sức khỏe làn da

Là vitamin đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe nên câu hỏi “vitamin K có tác dụng gì cho da” được rất nhiều người đặt ra. Thực tế, loại vitamin này giúp bảo vệ da, hỗ trợ phục hồi làn da tổn thương hiệu quả… cụ thể như dưới đây:

• Giảm thiểu, chữa lành vết thương: Đa số các vết bầm tím trên da do mạch máu suy yếu, bị vỡ và máu thoát ra khỏi mạch. Trong trường hợp này vitamin K giúp tăng cường độ dày mao mạch, giúp vết thương mau lành và ngăn chặn bầm tím trên da.
• Hỗ trợ quá trình phục hồi làn da: Vitamin K đóng vai trò quan trọng đối với quá trình chữa lành da. Khi các sản phẩm chứa loại vitamin này được bơm, tiêm hoặc đi vào cơ thể thông qua việc điều trị laser sẽ giúp ngăn chặn sưng, bầm tím từ đó giúp làn da nhanh chóng phục hồi.
• Giảm thâm quầng mắt: Thực tế, quầng mắt được sinh ra bởi các mao mạch suy yếu, khi đi vào cơ thể và kết hợp với số chất chống lão hóa như retinol và caffeine vitamin K có tác dụng tăng cường mao mạch, thúc đẩy lưu thông máu, giảm dự trữ chất lỏng ở vùng dưới mắt… Từ đó vùng quầng mắt được trẻ hóa và tươi sáng hơn.
• Làm dịu vùng da đỏ: Nhờ khả năng cải thiện lưu thông máu, vitamin K giúp giảm viêm và làm dịu vết đỏ hiệu quả. Nếu bổ sung đầy đủ vitamin K qua chế độ ăn uống hàng ngày làn da sẽ dịu đi nhanh chóng khi chịu tác động của các yếu tố từ môi trường như nắng, gió, khói bụi…
• Nâng cao sức khỏe làn da: Không chỉ giảm bầm, làm dịu vùng da đỏ, vitamin K còn giúp tăng cường sức khỏe làn da, làm mờ vết rạn, giảm thiểu sẹo… đem đến một làn da trẻ trung và tràn đầy sức sống.

Đối với sức khỏe răng miệng

Không ít nghiên cứu đã chỉ ra rằng vitamin K2 ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe răng miệng. Bằng việc tham gia điều chỉnh protein Osteocalcin - dưỡng chất quan trọng của quá trình chuyển hóa xương, vitamin này giúp kích thích sự phát triển của răng, vôi hóa vùng dưới men răng. Từ đó giúp ngăn chặn nguy cơ mắc các bệnh lý về răng miệng, ức chế sự tấn công của vi khuẩn gây hại.

Phòng chống ung thư

Không chỉ tham gia vào quá trình đông máu, tốt cho xương khớp và tim mạch, vitamin K còn được xem là chất oxy hóa tự nhiên giúp chống lại các tế bào ung thư. Do vậy, nếu bổ sung đầy đủ vitamin K sẽ giảm thiểu được nguy cơ mắc bệnh ung thư đại tràng, vòm họng, tuyến tiền liệt...

Tác dụng trên cũng được chứng minh tương tự khi tiến hành nghiên cứu ở bệnh nhân ung thư gan. Việc sử dụng vitamin K thường xuyên sẽ giúp cải thiện đáng kể sức khỏe, ổn định chức năng đào thải độc tố cho cơ thể bệnh nhân. Bởi vitamin K2 có khả năng đàn áp sự xâm lấn của các tế bào ung thư, loại bỏ yếu tố tăng trưởng đồng thời đóng băng hết chu kỳ phân chia của chúng.

Thiếu hụt vitamin K có thể đe dọa nguy cơ loãng xương, thoái hóa xương, gây chảy máu quá mức kể cả khi vết thương nhỏ,... Vậy nguyên nhân, biểu hiện, mức độ nguy hiểm của tình trạng này như thế nào?

Nguyên nhân

Sự thiếu hụt vitamin K xuất phát từ việc chế độ ăn uống không đảm bảo, cơ thể không dung nạp đủ chất dinh dưỡng. Một số ý kiến khác cho rằng điều này xảy ra khi cơ thể kém hấp thu hoặc khả năng hấp thu bị suy giảm do việc sử dụng thuốc warfarin.

Bên cạnh đó, một vài yếu tố khác cũng được xem là nguyên nhân dẫn đến thiếu vitamin K như sử dụng chất kháng sinh, cơ địa khó hấp thụ chất béo, chế độ ăn uống không đáp ứng đủ nhu cầu vitamin K của cơ thể…

Biểu hiện

Nếu tình trạng thiếu hụt vitamin này xảy ra sẽ làm phát sinh các triệu chứng sau:

• Máu khó đông hơn bình thường dù chỉ là các vết thương nhỏ.
• Nhiều vết bầm tím xuất hiện khắp cơ thể và thường tập trung ở vùng dưới móng tay.
• Phân có màu đen sẫm, nhiều trường hợp còn lẫn cả máu.
• Chảy máu đột ngột, đe dọa trực tiếp tính mạng người bệnh.

Riêng ở trẻ sơ sinh, biểu hiện của việc thiếu vitamin K sẽ là chảy máu dây rốn, mũi, da, đường tiêu hóa và một số khu vực khác. Không những thế, nhiều trẻ mới sinh sau khi được cắt bao quy đầu còn có thể chảy máu dương vật và gây ra những triệu chứng trầm trọng.

Mức độ nguy hiểm khi thiếu vitamin K

Việc thiếu vitamin K có thể gây ra những bệnh lý sau:

• Bệnh tim mạch: Vitamin K có liên quan đến sự vôi hóa động mạch, nếu thiếu hụt vitamin này sẽ dẫn đến nhiều bệnh lý về tim mạch. Thống kê còn cho thấy có tới 57% bệnh nhân tử vong do tim ngừng đập xuất phát từ nguyên nhân thiếu vitamin K2.
• Loãng xương: Vitamin này giúp bổ sung chất vôi hóa và chuyển hóa trong xương. Khi bị thiếu hụt sẽ dẫn tới loãng xương, nguy cơ này thường xảy ra ở những người trên 40 tuổi khi xương không còn chắc khỏe.
• Chảy máu nhiều, không cầm được máu: Vitamin K giúp ngăn chặn việc chảy máu ở bên trong và bên ngoài cơ thể, do vậy sự thiếu hụt sẽ dẫn tới chảy máu quá mức ngay cả với những vết thương nhẹ.
• Nhanh lão hóa: Vitamin K bịt thiếu hụt sẽ khiến các tế bào nhanh lão hóa, khiến bạn trông già trước tuổi.
• Ung thư: Loại vitamin này giúp phòng chống ung thư, nếu bị thiếu hụt sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư như ung thư phổi, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư vú… Một số nghiên cứu còn cho thấy nam giới 35-64 tuổi có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt cao hơn bình thường.

Còn ở trẻ sơ sinh, việc thiếu hụt vitamin K còn gây ra những khuyết tật về xương, mũi, ngón tay, các ống thần kinh… thậm chí hạn chế khả năng phát triển trí não của trẻ. Do vậy các em bé mới sinh cần được thường xuyên kiểm tra sức khỏe nhằm đảm bảo lượng vitamin trong cơ thể.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, đảm bảo đủ vitamin K là vô cùng cần thiết, bởi nó quyết định rất lớn tới sức khỏe cũng như chức năng miễn dịch. Tùy thuộc vào nhu cầu, điều kiện mà mỗi người có thể bổ sung vitamin K qua chế độ ăn uống hoặc sử dụng một số loại thực phẩm chức năng.

Bổ sung qua chế độ ăn uống

Vitamin K1 được tìm thấy trong nhiều loại thực vật có màu xanh đậm, trong khi đó vitamin K2 có nhiều trong sản phẩm làm từ sữa động vật và một số thực phẩm ít chất béo. Một số loại rau củ tốt cho sức khỏe, giàu vitamin này bạn có thể tham khảo:

• Cải xoăn (Kale): Trong khoảng 100g cải xoăn đã nấu chín chứa 565mcg vitamin K.
• Collard xanh (cải xanh): Mỗi 100g collard xanh nấu chín chứa khoảng 530mcg vitamin này, chúng đem lại hiệu quả trong tăng cường sức khỏe xương khớp và phòng tránh các bệnh lý liên quan.
• Cải bó xôi (rau bina): Có khoảng 44mcg vitamin K trong 100g cải bó xôi đã qua chế biến và nấu chín. Không những vậy, rau bina còn chứa rất nhiều hỗn hợp khoáng chất, các vitamin A, B, E có lợi cho sức khỏe.
• Củ cải xanh: 100g củ cải xanh chứa 425mcg vitamin K. Nhờ hàm lượng dinh dưỡng và vitamin cao mà thực phẩm này rất phổ biến trong nhiều món ăn ở các nước Đông Nam Hoa Kỳ.
• Cải Brussels (bắp cải tí hon): Cứ 100g rau cải Brussels sẽ cho khoảng 85mcg “vitamin cầm máu”. Đồng thời, bắp cải tí hon cũng cung cấp hàm lượng khoáng chất khá ổn định cho cơ thể nếu được sử dụng thường xuyên.
• Bông cải xanh (súp lơ): Mỗi 100g bông cải xanh chứa khoảng 85mcg loại vitamin K, do vậy việc bổ sung súp lơ vào thực đơn hằng ngày luôn được các chuyên gia khuyến khích.
• Măng tây: Sau khi đã nấu chín, 100g măng tây cung cấp khoảng 72mcg vitamin K.
• Xà lách: Trung bình trong 100g rau xà lách có chứa 60mcg vitamin K.
• Đậu nành: Có tới 43mcg vitamin trong 100g đậu nành rang chín, bạn có thể sử dụng nguyên liệu này hằng ngày vừa để bổ sung vitamin, vừa cải thiện sức khỏe.
• Một số thực phẩm khác: Ngoài những gợi ý trên, vitamin K còn được tìm thấy trong nhiều loại rau củ quả khác như dưa Đức, đậu nành Nhật, dưa chuột muối, bí ngô, hạt thông, quả việt quất…

Bổ sung qua thực phẩm chức năng

Trên thị trường hiện nay có nhiều loại thực phẩm chức năng bổ sung vitamin và khoáng chất giúp cơ thể khỏe mạnh. Riêng đối với vitamin K có thể kể đến một số sản phẩm sau:

Vitamin K Puritan's Pride

Vitamin K Puritan's Pride 100mcg là sản phẩm đang được thị trường đánh giá cao vì không chỉ cung cấp vitamin K cho cơ thể mà còn giúp bổ sung lượng lớn canxi. Đặc biệt, viên uống của Puritan's Pride được thiết kế với hàm lượng 100mcg nên phù hợp để sử dụng hằng ngày.

Viên uống mang thương hiệu nước Mỹ này đem đến những công dụng sau:

• Củng cố thành mạch, tăng cường khả năng đông máu, ngăn chặn chảy máu ồ ạt khi có vết thương.
• Bù đắp vitamin K cho người đang bị thiếu hụt, những đối tượng vừa trải qua phẫu thuật hoặc bị xuất huyết.
• Nâng cao sức khỏe tim mạch, ngăn chặn cơn đau tim hiệu quả.
• Cải thiện mật độ xương thông qua việc tăng cường loại protein quan trọng giúp duy trì lượng ổn định canxi trong xương.
• Giảm triệu chứng tiền kinh nguyệt, giảm cơn đau bụng kinh, giảm lượng máu trong những ngày “đèn đỏ”.
• Hỗ trợ ngăn ngừa ung thư, nhất là bệnh ung thư vòm họng, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư mũi, dạ dày…
• Cải thiện chức năng não bộ, hỗ trợ tăng cường trí não.
• Làm đẹp da và chăm sóc sức khỏe răng miệng, phòng ngừa bệnh nha chu.

Xem thêm: Viên uống vitamin K 100mcg hỗ trợ đẹp da, đông máu

Now Vitamin D3 K2 1000IU

Now Vitamin D3 K2 là sự kết hợp của hai dưỡng chất vitamin D3 và K2 với hàm lượng 1000IU/45cmg. Sản phẩm được bào chế và kiểm định nghiêm ngặt đạt chuẩn GMP, giúp nâng cao sức khỏe xương khớp, tăng cường sức đề kháng và phòng chống xơ vữa động mạch. Cụ thể như sau:

• Kích hoạt Matrix GLA, thúc đẩy tăng trưởng da và tóc, tăng cường mật độ xương qua đó ngăn ngừa loãng xương hiệu quả.
• Cải thiện khả năng hấp thu canxi ở xương và răng thông qua cơ chế kích hoạt Osteocalcin.
• Tăng độ nhạy Insulin ở những người tập thể hình, bệnh nhân tiểu đường.
• Chống vôi hóa mạch máu, giảm thiểu nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim.

Vitamin bổ sung D3 + K2 MK7 Sunday Natural

Vitamin K2 MK7 Sunday Natural đến từ nước Đức. Điểm đặc biệt của sản phẩm này là bổ sung thêm vitamin K2 ở dạng MK7 từ đó giúp cơ thể tăng cường hấp thụ canxi, thúc đẩy hệ xương phát triển và cải thiện chiều cao vượt trội.

Ngoài ra, sản phẩm còn là sự kết hợp hai thành phần tiêu chuẩn gồm vitamin D3 và K2 MK7 từ nguồn tự nhiên, không chứa chất phụ gia. Do vậy Vitamin K2 MK7 Sunday Natural đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

Siro Vitamin K2 MK7 Sunday Natural mang lại những lợi ích sau:

• Hỗ trợ quá trình phát triển hệ xương khớp của trẻ, tối ưu khả năng hấp thụ ánh sáng vào cơ thể qua đó tăng chiều cao vượt trội.
• MK-7 có nguồn gốc tự nhiên, tham gia hiệu quả vào quá trình đưa canxi đến xương, đảm bảo xương chắc khỏe và phát triển đều đặn theo lứa tuổi.
• Kết hợp vitamin D3 và K2 giúp tăng khả năng hấp thu canxi từ máu vào xương vượt trội.
• Tăng cường chức năng vận động cho người sử dụng, nhất là trẻ em trong độ tuổi phát triển.

Đóng vai trò quan trọng đối với quá trình đông máu và sức khỏe, tuy nhiên khi bổ sung vitamin K mỗi người cần lưu ý những điểm sau:

Tính toán kỹ nhu cầu của cơ thể

Việc xác định nhu cầu vitamin K của cơ thể giúp xây dựng kế hoạch bổ sung phù hợp, từ đó nâng cao sức khỏe và ngăn chặn phản ứng phụ phát sinh.

Đối với người lớn

Tùy thuộc vào cơ địa, thể trạng mà mỗi người cần bổ sung lượng vitamin phù hợp. Liều lượng với từng nhóm đối tượng như sau:

• Người đang bị thiếu hụt vitamin K do thuốc hoặc ăn uống kém: Dùng 10-40mg/ngày.
• Đối tượng đang gặp các vấn đề đông máu: 5mg/ngày.
• Người lớn tuổi bị thiếu hụt dinh dưỡng: Nam giới dùng 120mcg/ngày, nữ giới dùng 90mcg/ngày.

Đối với trẻ em

Trẻ nhỏ là đối tượng khá nhạy cảm, do vậy liều lượng bổ sung vitamin K cần được cân đối kỹ:

• Trẻ từ 0-6 tháng: Uống 2 mcg/ngày.
• Trẻ từ 6-12 tháng: Dùng 2.5 mcg/ ngày.
• Trẻ từ 1-3 tuổi: Uống 30mcg/ngày.
• Trẻ từ 4-8 tuổi: Sử dụng 55mcg/ngày.
• Trẻ từ 9-13 tuổi: Uống 60mcg/ngày.
• Trẻ từ 14-18 tuổi: Uống 75 mcg/ngày.

Do liều dùng cho từng đối tượng đã được tính toán kỹ lưỡng nên trong quá trình bổ sung vitamin này mỗi người cần tuân thủ đúng chỉ dẫn của bác sĩ. Tuyệt đối không lạm dụng, không tự ý tăng liều lượng để tránh gặp phải những phản ứng phụ không mong muốn.

Phản ứng với thuốc chống đông máu và tác dụng phụ

Một số loại thuốc chống đông máu, điển hình là warfarin có thể được kê đơn nhằm ngăn chặn chức năng bình thường của vitamin K trong cơ thể. Việc tiêu thụ một lượng lớn hay nhỏ “vitamin cầm máu” cũng có thể làm thay đổi hoạt tính của loại thuốc này. Đồng thời, nêm tham khảo ý kiến bác sĩ nếu muốn sử dụng song song vitamin E và K bởi chúng cũng có thể ảnh hưởng đến hoạt động đông máu.

Trong quá trình bổ sung vitamin K dạng viên uống hoặc dạng nước, một số phản ứng sau đây có thể phát sinh:

• Phản ứng phụ ít gặp: Chán ăn, khó thở, giảm vận động, cứng cơ, sưng gan, phù, tái xanh, vàng mắt, kích ứng,...
• Phản ứng phụ hiếm gặp: Thở nhanh, thở không đều, khó nuốt, đầu óc quay cuồng, phát ban da, mẩn đỏ, đau thắt ngực, khó thở, thở khò khè…

Như vậy, vitamin K đóng vai trò không thể thiếu đối với mỗi cơ thể sống. Để đảm bảo sức khỏe xương khớp, tim mạch, phòng chống ung thư,... và đặc biệt là giúp quá trình đông máu diễn ra bình thường mỗi người nên tăng cường bổ sung loại vitamin này qua chế độ ăn uống, thực phẩm chức năng với liều lượng phù hợp.

Xem thêm:

• Vitamin tổng hợp là gì? Các đối tượng sử dụng và cách dùng phù hợp
• Vitamin A có trong thực phẩm nào? TOP 14 thực phẩm tốt nhất dành cho bạn