Cao Huyết Áp Vô Căn

Cao huyết áp vô căn hay còn gọi tăng huyết áp nguyên pháp là loại tăng huyết áp phổ biến hiện nay. Bệnh lý này chiếm 95% ở những người bị cao huyết áp và biến chứng dần theo thời gian. Khi gặp tình trạng này bạn không nên chủ quan bởi tăng huyết áp vô căn có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe.

Cao huyết áp vô căn hay tăng huyết áp nguyên phát là loại tăng huyết áp không xác định được nguyên nhân. Khi các chỉ số ở mức bình thường, huyết áp sẽ tác động một lực lên thành động mạch khi tim bơm máu đi khắp các cơ quan trên cơ thể. Tình trạng cao huyết áp xảy ra khi lực đẩy của máu nhanh hơn so với bình thường.

Theo thống kê của Bộ y tế, phần lớn các trường hợp cao huyết đều được xếp vào loại tăng huyết áp vô căn. Tình trạng này có thể gặp ở mọi độ tuổi, giới tính nhưng thường gặp nhất ở tuổi trung niên. Tuy nhiên, các triệu chứng của bệnh cao huyết áp nguyên phát rất hiếm xảy ra nên khó có thể phát hiện được.

Có nhiều người bị huyết áp cao vô căn nhưng không hề biết cho đến khi gặp phải một số tình trạng liên quan đến huyết áp như đau tim, đột quỵ. Vậy nên, những người có nguy cơ bị tăng huyết áp cần phải kiểm tra chỉ số huyết áp thường xuyên.

Trong một số trường hợp, người bị huyết áp cao vô căn có thể gặp phải một số triệu chứng như:

• Thường xuyên mệt mỏi, đau đầu.
• Khó thở.
• Chảy máu cam.

Xem thêm: Mất Ngủ Có Tăng Huyết Áp Không? Mẹo Giúp Bạn Ngủ Ngon Hơn

Bệnh lý cao huyết vô căn nếu không được phát hiện sớm và điều trị đúng cách có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh, thậm chí là tử vong. Điển hình là:

Tổn thương động mạch

Khi cơ thể khỏe mạnh, động mạch hoạt động bình thường giúp máu lưu thông tới các bộ phận trên cơ thể. Khi tình trạng huyết áp tăng cao kéo dài khiến cho động mạch cứng hơn, ít co giãn và bị tổn thương vĩnh viễn. Từ đó gây tắc nghẽn, hạn chế dần lưu lượng máu gây tăng huyết áp, đột quỵ rất nguy hiểm.

Biến chứng cho tim mạch

Khi chỉ số huyết áp thường xuyên ở mức cao hơn bình thường khiến tim hay phải hoạt động quá sức. Áp lực của mạch máu càng lớn thì cơ tim càng phải tốn sức bơm nhiều hơ, lâu dần tim giãn nở đến một mức độ nào đó gây rối loạn nhịp tim. Trong một số trường hợp còn gây đau tim, suy tim hay thậm chí là đột tử.

Tác động xấu đến não bộ

Bệnh tăng huyết áp nói chung và tăng huyết áp vô căn nói riêng thường làm giảm lượng máu cung cấp đến não, gây ra cơn thiếu máu não thoáng qua. Não cũng như các cơ quan khác trong cơ thể, khi dòng máu bị tắc nghẽn trong thời gian dài có thể gây chết tế bào não, đột quỵ với nhiều biến chứng nguy hiểm.

Một số biến chứng khác

Trong một số trường hợp khi chỉ số huyết áp tăng quá cao, dẫn đến áp lực lọc lên thận cũng tăng theo và lâu dần gây biến chứng suy thận. Ngoài ra, căn bệnh cao huyết áp vô căn cũng có thể gây giảm thị lực, xuất huyết đáy mắt, nhồi máu cơ tim, suy giảm chức năng ghi nhớ,...

Kiểm tra chỉ số huyết áp thường xuyên là cách đảm bảo sức khỏe và theo dõi sát tình trạng huyết áp của người bệnh. Để chẩn đoán huyết áp vô căn bác sĩ sẽ cần kiểm tra huyết áp của bạn bằng máy đo huyết áp. Nếu chỉ số ở mức cao quá mức cho phép, bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân tự theo dõi huyết áp tại nhà tại các thời điểm khác nhau. Chỉ số huyết áp thường được trình bày viết dạng phân số, với mmHg là đơn vị đo huyết áp. Cách xác định chỉ số huyết áp chính xác như sau:

• Số xuất hiện đầu tiên trên màn hình là huyết áp tâm thu.
• Số thứ hai ngay sau đó là chỉ số áp suất tâm trương.

Chỉ số huyết áp có thể thay đổi sau khi bạn tập thể dục, bạn căng thẳng, bạn mệt mỏi. Vậy bện, chỉ số được xác định cuối cùng là bằng giá trị trung bình của các kết quả đo huyết áp. Bạn sẽ được chẩn đoán bị huyết áp cao nếu kết  quả đo trên 3 lần bị vượt mức lý tưởng.

Bên cạnh đó, bác sĩ cũng có thể yêu cầu người bệnh thực huyện một số xét nghiệm cần thiết khi có dấu hiệu tăng huyết áp vô căn:

• Xét nghiệm cholesterol: Giúp kiểm tra nồng độ của cholesterol trong máu đang ở mức bình thường hay vượt ngưỡng cho phép.
• Siêu âm tim: Bác sĩ sẽ sử dụng sóng siêu âm để kiểm tra xem tim của bạn có bị tổn thương hay không.
• Điện tâm đồ: Phương pháp này nhằm ghi lại chi tiết hoạt động điện tim của người bệnh.
• Các xét nghiệm chức năng khác: Xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu, siêu âm thận để kiểm tra chức năng của thận cũng như các cơ quan khác đang hoạt động như thế nào.

Do cao huyết áp nguyên pháp khó có thể xác định chính xác nguyên nhân nên trong nhiều trường hợp chỉ có thể khắc phục triệu chứng mà không trị khỏi được bệnh. Chính vì vậy, lời khuyên của bác sĩ dành cho bệnh nhân huyết áp cao vô căn là kết hợp điều trị theo chỉ định và tuân thủ lối sống khoa học để kiểm soát tốt triệu chứng bệnh.

Điều trị không dùng thuốc

Thay đổi lối sống khi bị huyết áp cao đóng vai trò rất quan trọng giúp cơ thể bạn có được sức đề kháng tốt và kiểm soát mức huyết áp ở mức ổn định. Một chế độ ăn khoa học, thói quen tập thể dục hàng ngày sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Vậy nên bác sĩ khuyên mọi người hãy:

• Tập thể dục đều đặn: Dù bạn có là người khỏe mạnh hay không thì việc thể dục, thể thao mỗi ngày tối thiểu 30 phút là cực kỳ cần thiết. Một số bộ môn phù hợp với người bị huyết áp cao như: Yoga, đi bộ, bơi lội, đạp xe, chạy bộ nhẹ nhàng,....
• Duy trì cân nặng ổn định: Theo một thống kê, nếu bạn đang bị thừa cân thì nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến huyết áp cao sẽ tăng mạnh. Vậy nên hãy duy trì chỉ số BMI ở khoảng 18,5 - 22,9.
• Hạn chế ăn mặn: Người bệnh hãy xây dựng cho mình một chế độ ăn giảm muối, giàu chất xơ từ rau xanh, trái cây tươi. Bên cạnh đó các sản phẩm ngũ cốc nguyên hạt, sữa ít béo, thịt nạc cũng là những thực phẩm tốt cho sức khỏe người bệnh huyết áp cao vô căn.
• Tránh căng thẳng: Một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng cao huyết áp phổ biến ở những bạn trẻ là thường xuyên bị stress do công việc, cuộc sống. Vậy nên người bệnh cần học cách kiểm soát cảm xúc, để bản thân có tâm trạng vui vẻ, thư giãn.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Dù bạn có bị cao huyết áp vô căn hay không thì việc kiểm tra sức khỏe 2 lần/năm là cần thiết. Bác sĩ sẽ thăm khám và sớm phát hiện ra bệnh lý nếu cơ thể xuất hiện những dấu hiệu bất thường.

Điều trị dùng thuốc

Trong trường hợp các biện pháp ở trên không thể giúp ổn định chỉ số huyết áp, bác sĩ có thể kê đơn một số loại thuốc huyết áp cho người bệnh. Mỗi bệnh nhân có tình trạng bệnh, thể trạng cơ thể đáp ứng liều thuốc khác nhau nên để đảm bảo hiệu quả điều trị, người bệnh phải tuân thủ các nguyên tắc:

• Dùng thuốc huyết áp theo đúng đơn kê của bác sĩ.
• Không tự ý dùng đơn thuốc kéo dài quá lâu mà không tái khám.
• Không tự ý ngưng hoặc đổi thuốc khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ.

Trong trường hợp bệnh nhân tăng huyết áp vượt lên mức 180/110mmHg là báo hiệu đỏ vô cùng nguy hiểm. Khi này người bệnh cần được đến các cơ sở y tế điều trị chuyên khoa càng sớm càng tốt, giảm thiểu tối đa những biến chứng nguy hiểm.

Cao huyết áp vô căn nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách có thể ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Vậy nên người bệnh hãy chú ý đến cơ thể và chỉ số đo huyết áp thường xuyên để bảo vệ sức khỏe tốt hơn.

Bài đọc thêm:

• Huyết Áp Cao Và Rối Loạn Tiền Đình Có Mối Quan Hệ Thế Nào?
• Tại Sao Tăng Huyết Áp Gây Suy Thận? Cơ Chế Hình Thành